OVER HET VOORGESLACHT VAN FRANS FRANSZ. VAN BODEGOM (-1638)

drs. Marinus Anthony van der Sluijs (2002)

introductie

In mijn kwartierstaat komt voor Frans Frans van Bodegom, geboren vermoedelijk voor 1579, grondbezitter in Spijkenisse en Simonshaven, overleden 1638 Hekelingen, getrouwd met Grietje Jorisdr., overleden 1633 Hekelingen, dochter van Joris Jobs. Deze Frans staat te boek als een zoon van François van Bodegom (1544-±1600) en juffrouw Françoise van Rhoon. Er zijn echter moeilijkheden met deze afstamming.

In 1622 stelden Frans' broer Pieter en zus Anna een vordering tegen hem in, aanvoerend dat zij enige erfgenamen zijn van Frans van Bodegom, die grondbezit had in het Hongerlant onder Hekelingen, en dat hun natuurlijke broeder Frans, terwijl zij nog minderjarig waren, dit land had geoccupeerd zonder recht of titel, dit land alsnog opvorderende. Frans verweert zich en krijgt gelijk.

Volgens de auteur van het betreffende artikel in Ons Voorgeslacht, 1969 (De Nederlandsche Leeuw, 1968?) kunnen we hierin lezen dat Frans een onwettige zoon van zijn ouders was. Er kleven echter bezwaren aan deze interpretatie. Indien Frans een bastaardzoon van François van Bodegom geweest was, is het vreemd dat hij gelijk kreeg van de rechtbank, en dat terwijl Françoise van Rhoon nog in leven was tijdens de rechtszaak en tegen had kunnen getuigen. Anderzijds, indien Frans' moeder wel Françoise van Rhoon geweest was, maar hij een andere vader gehad had, is het evenmin begrijpelijk dat hij gelijk kreeg van de rechtsbank in de opvordering van zijns vaders land. Was Frans een adoptiezoon in dit huwelijk en gaf de rechtbank hem gelijk omdat zijn adoptie-ouders legaal gezien als zijn ouders golden? Dat zou een reële verklaring van de gegeven omstandigheden bieden. Of is het soms mogelijk dat Frans' geboorte in het geheel niet in het geding was? Indien de woorden 'hun natuurlijke broeder Frans' letterlijk uit de acte afkomstig zijn, is het mogelijk dat de claim tegen Frans van Bodegom in het geheel niets te maken had met Frans' afstamming, maar simpelweg voortkwam uit het feit dat hij het land al op jeugdige leeftijd geclaimd had zonder dat dat officieel vastgelegd werd.

Alleen lezing van het oorspronkelijke document kan hier mogelijk zekerheid bieden. Deze tekst is te vinden in het RA. Spijkenisse, Vonnisboek Spijkenisse 1895 VIII uit het jaar 1622.

Aangezien het op dit moment niet mogelijk is vast te stellen wie de echte ouder was Frans van Bodegom was, indien één van hen de echte ouder was althans, is het niet onmogelijk alle gegevens in één kwartierstaat onder te brengen. Hieronder volgt de kwartierstaat van de vermeende moeder juffrouw Françoise van Rhoon.

kwartierstaat juffrouw Françoise van Rhoon

1.                juffrouw Françoise van Rhoon [Franchoyse; Van Roon], vertrok in 1629 met attestatie naar Antwerpen, overl. 1636 Antwerpen, (1) François van Bodegom [zie aparte kwartierstaat], tr. (2) Gerrit van Backum, stedehouder van de baljuw van Putten.

2.                Gerrit van Roon [Gerard; Van Rhoon], baljuw van Putten en Geervliet, geb. ca. 1518/1521, vermoedelijk Leiden, schildknaap in 1553, baljuw van Rhoon in 1557, baljuw van Putten en Geervliet, eigenaar van het slot Valckensteijn onder Poortugaal 1578-1582, heemraad van Rhoon in 1589, bewoner van een nieuw huis te Rhoon in 1553, overl. post 3-10-1600, had een onwettige dochter (Helena Gerrits van Rhoon) bij Katrijna Clementsdr. [Katrijna overl. ante 10-3-1559, uit Clement Aerts en Adriaentge Andriesdr.], tr.:

3.                Catharina van der Does, oude adel, * ca.1522 Leiden, overl. eind 1607, begin 1608

4.                Pieter van Roden [Van Rhoon], geb. ca. 1460 (geschat), ambachtsheer van Rhoon 1502-1534 en Pendrecht 1520-1534, eigenaar van een huis aan het Westeinde te Den Haag, overl. 19-2-1534, begr. Rhoon, tr. 7-6-1501:

5.                Anna van Grave, geb. 5-1-1475, overl. 6-3-1549, begr. Rhoon, haar wapen is te zien op een gebrandschilderd raam in het kasteel van Rhoon

6.                Hendrik van der Does, geb. ca. 1462, van Leiderdorp, overl. 12-4-1523 Leiden, tr. (1) 1517 Leiden, Adriana van Boschhuijzen, tr. (2):

7.                Catharina de Vriese, geb. ca. 1490, van Leiden, overl. 8-8-1554

8.                Pieter III van Roden [Van Rhoon], geb. ca. 1420 (geschat), beleend met een vijfde deel van de lenen van zijn vader in 1455, met een twintigste deel in 1465, koopt tweemaal een vierde deel in 1471, 1474, uiteindelijk ambachtsheer van de gehele heerlijkheid Rhoon 1483-1502, krijgt het onversterfelijk leenrecht (1481) en de hoge heerlijkheid (1497), inpolderaar van de Rhoonse polders Gijsenland, Nijenland en Jan Corneliszoonland, overl. 28-6-1509, tr. ante 23-5-1474:

9.                Margriet Gerrit Stormsdochter van Weena [Margaretha], uit het Rotterdamse geslacht van de Boksels, haar wapen is te zien op een gebrandschilderd raam in het kasteel van Rhoon

10.               Raes van Grave, ridder, heer van Hevere (bij Leuven), geb. 22-2-1437, overl. 9-11-1501, tr. (2) 2-9-1490, Catherijna van Donghelberghe, tr. (1) 9-6-1467:

11.               Elisabeth van Sinte Guericx [Van Sinte Guerick], geb. 18-9-1449, overl. 6-9-1489

12.               Jacob van der Does, geb. ca. 1434 Leiderdorp, overl.  ante 1490

13.               Alida van Zijll, geb. 1440? Leiderdorp

16.               Pieter van Roden ute Duvelant, geb. ca. 1380 (geschat), ambachtsheer van Rhoon 1411-1437 [vanaf 25-5-1411], schepen van Dordrecht 1445, bouwt in 1433 het kasteel van Rhoon, na de Elisabethsvloed., overl. ante 26-9-1454, tr. ante 28-2-1414:

17.               Adriane Dierc Zaijendr. van der Lee, haar wapen is te zien op een gebrandschilderd raam in het kasteel van Rhoon, een alliantiewapen met elementen Van der Lee (3 rozen) en Wassenaar (wassende maantjes)

18.               Gerrit Willem Stormsz., tresorier 1450 en schepen van Delft 1452, vazal van Hodenpijl, overl. ante 23-2-1464, tr.:

19.               Maria Vrancken van der Meer

20.               Pieter van Grave, overl. 6-12-1463, begr. St. Machielskerk in Leuven, tr.:

21.               Agniete van Bourchove, overl. 17-12-1478, begr. St. Machielskerk in Leuven

22.               Claes van Sinte Guerick, in Leuven 1426-1458

23.               Lijsbeth Beis

24.               Dirk van der Does, geb. ca. 1405, van Leiderdorp, overl.  1461, tr. (1) 1441, kasteel Mathenesse, Schiedam, Elisabeth van Mathenesse, tr. (2):

25.               Machteld van Outshoorn, geb. ca. 1407, van Leiderdorp, overl.  1439

26.               Floris van Zijll, geb. ca. 1413, van Leiderdorp

27.               Clarissa, geb. ca. 1418, van Leiderdorp

32.               Boudijn van Roden, geb. ca. 1350 (geschat), ambachtsheer van Rhoon 1380-1399, vanaf 1393 beleend met de polder Zwaardijk met tienden, hoge- en lage heerlijkheid en dijkgraafschap, overl. ante 28-10-1408, tr.:

33.               Willemina Vranc Dirc Zaijendr.

34.               Dirc Zaij Goeswijnszoon van der Lede, baljuw van Schiedam, schout van Katwijk, eigenaar van Spieringshoek, leenman van Wassenaar, ook in de Kethel (zwager van Philips IV, heer van Wassenaer, burggraaf van Leiden, ambtsheer van Katwijk 1392-1393, geboren ca. 1350, vermeld 1359-1428, overl.  1428, x Maria van Egmond), ondertr. 30-10-1307 (?):

35.               Katrijn van Wassenaer [Katharina], bastaarddochter van Dirk van Wassenaar, geb. vermoedelijk ca. 1370

48.               Hendrik van der Does, geb. ca. 1377, van Leiderdorp, overl.  1426

49.               Magteld Vranken, geb. ca. 1380, van Vlaardingen, overl.  1426

50.               Hendrik van Outshoorn, geb. ca. 1381, van Leiderdorp

64.               Pieter van Roden, geb. ca. 1320 (geschat), ambachtsheer van Rhoon 1360-1369, beleend met een stuk veenland 1368, overl. ante 26-1-1378, tr. ante 25-8-1360:

65.               Belij

66.               Vranck Dirc Zaijsz., schout van Kethel

67.               Lijsbeth

70.               Dirc III [Dirck, Diederik; II, IV], heer van Wassenaer, burggraaf van Leiden 1360-1391, ambtsheer van Katwijk ca. 1348-1391/1392, genoemd 1370, 1371, 1401, 1403, 1416, 1420, overl.  1391/1392 [non 1424], ridder, geb. ca. 1333, schonk een bruidsschat van 300 pond Hollands bij het huwelijk van zijn dochter Katrijn met Dirc van der Lede [leenkamer Wassenaar, ARA], tr. ca. 1354:

71.               Machteld Gillisdr. Oem, vrouwe van Barendrecht, nicht van Dirk, geb. ca. 1333, overl.  ca. 1391

96.               Dirk van der Does, geb. ca. 1355, van Leiderdorp

97.               Elisabeth of Henrica van Heenvliet, geb. ca. 1355, van Heenvliet

98.               Isaak Vranken, geb. ca. 1354, van Vlaardingen

128.             Boudijn van Roden, geb. ca. 1290 (geschat), ambachtsheer van Rhoon 1321-1340, balling 1321, overl. ante 3-1-1347, tr.:

129.             Alverade van Wendelnesse [Van Windelnesse], overl. post 6-3-1373, haar wapen is te zien op een gebrandschilderd raam in het kasteel van Rhoon; ze was mogelijk gerelateerd aan Gillis van Wendelnesse, ambachtsheer van Munsterkerk 1340-1355, dijkgraaf van de Grote Waard 1346, kasteelvoogd van Schoonhoven 1349, baljuw van Texel 1354, die mogelijk een zoon was van Willem van Wendelnesse (1287-1321), ridder

140.             Philips III van Wassenaar, burggraaf van Leiden vanaf 2-4-1340 tot 1348, dat hij kocht na de dood van zijn moeders broer Dirc, ambtsheer van Katwijk, neef van Dirk van Cuijk, burggraaf van Leiden

141.             Godeline van Benthem [non Elisabeth van der Dussen, in 1321 vermeld als gehuwd, zus van Soete Jans van der Dussen, zie onder, dochter van Jan II, heer van  Dussen, kanselier van de heer van Altena en van Willem III van Avesnes, geb. 1270?, overl.  1323, tr. (2) 1322, Agnes van Boukhorst, tr. (1) Jacoba van Drongelen, jonkvrouwe; Jan II zoon van Jan I van der Dussen, heer van Dussen, ridder van hertog Jan I van Brabant, brak een been in de slag bij Woeringen 5-6-1288, overl.  ante 1298, tr. ca. 1270? Elisabeth van Polanen; Jacoba van Drongelen dochter van jonkheer Willem van Drongelen]

142.             Gillis Jansz. Oem, heer van Barendrecht, geb. ca.1304, tr. ca. 1330:

143.             Maria Frederiksdr. van Amerongen, geb. ca. 1304

192.             Hugo van der Does, geb. ca. 1328, van Leiderdorp

193.             vrouwe Van der Leede, geb. ca. 1330, van Leiderdorp

194.             Hendrik van Heenvliet, geb. ca. 1329, uit Heenvliet

256.             Pieter van Ernemuiden, geb. ca. 1260 (geschat), ambachtsheer van Rhoon (vermeld 1311)

280.             Dirc II [III] van Wassenaar, geb. ca. 1280 (?), burggraaf van Leiden ca. 1250 tot na 1304, leenman van Floris IV, ridder 1268, in 1276 genoemd als vader van Philips van Wassenaar, overl. ca. 1319, tr. ca. 1310:

281.             Alverade Bertha van Cuyk [Alveradis; Van Cuijk], erfdochter van Leiden, geb. ca. 1280, overl. ca. 1310

282.             Simon van Benthem

283.             Jacoba van Wassenaar

284.             Jan Gillisz. Oem, geb. ca.1280, overl.  28-10-1338/24-9-1341, knape 1325, ridder 1341, koopman te Dordrecht, schepen te Dordrecht, medepachter van de wissel in Dordrecht 1317-1319, baljuw 1321, raad en rentmeester-generaal van Zuid-Holland 1320, 1329-1333, heer van Oost-Barendrecht 1321, kocht van Gerard, heer van Hoorne en Altena de heerlijkheid Barendrecht en werd daarmee in 1321 beleend, ontvangt in 1311 van heer Nicolaas van Putten en Strijen in erfleen een huis staande binnen Dordrecht, geheten Rosendael, als lijftocht voor jonkvrouwe Lizette, wordt ook beleend met het Huis Rodenburg, tr. (1) ca. 1300, Lizette Lijsbeth van Strijen, geb. ca. 1280, uit Tilman van Strijen en NN van Wieldrecht, tr. (2)  ca. 1304:

285.             Soete Jansdr. van der Dussen, geb. ca. 1290, zus van Elisabeth van der Dussen, zie boven

384.             Dirk van der Does [Diederik], schildknaap, geb. ca. 1299, van Leiderdorp, tr. 1319/1321:

385.             Clementia van Zandhorst [Van Santhorst], geb. ca. 1301, van Wassenaar

386.             Sape van der Leede, geb. ca. 1304, van Leiderdorp

512.             Boudijn Willems van Roden ute Duvelant [Boudewijn; Van Rhoon], geb. ca. 1230 (geschat), ambachtsheer van Rhoon (vermeld 1311), verwerft 1282 een ambacht in Duveland groot 80 gemeten, overl. post 31-7-1311

560.             Philips II van Wassenaar

562.             Hendrik van Cuyk [Van Cuijk], geb. ca. 1260, ridder, burggraaf van Leiden 1266-, overl. voor 12-1-1319, tr. ca. 1280:

563.             Halewine van Egmond [Halewijn], geb. ca. 1260, overl. ca. 1310

568.             Gillis Oem [Cleysz.], geb. ca. 1230, tr. ca. 1270:

569.             Geertruyd van Ratingen [Geertruid], geb. ca. 1240

570.             = 282 [Jan II van der Dussen]

571.             = 283 [Jacoba van Drongelen]

768.             Maurin de Croiselles, ca. 1279, van Croiselles, Cambrai, Nord, Frankrijk, overl.  ante 1326

769.             Florentina van Amstel, geb. ca. 1279, van Mijnden bij Loosdrecht, overl.  ante 1326

770.             Philip van Santhorst [Philips], geb. ca. 1275, van Wassenaar

771.             Elisabeth, geb. ca. 1279, van Wassenaar

1024.           Willem ute Duvelant, geb. ca. 1180/1190, onmondig in 1199

1120.           Dirk I van Wassenaar, geb. 1197 Voorschoten, vermeld 1200, 1215, overl. ca. 1243

1121.           Bartha NN (vermoedelijk van Teylingen) [Bertha, Bertel, Barta; Van Teilingen, Van Teijlingen], geb. 1200 Sassenheim

1124.           Dirk van Cuijk [Dirck], heer van Leiden, geb. ca. 1210, overl. ca. 1276, tr. ca. 1250:

1125.           Christina van Leiden, erfdochter van Leiden, geb. ca. 1220, overl. ca. 1280

1126.           Willem II, heer van Egmond, geb. ca. 1230, overl. 20-3-1304, tr. ca. 1260:

1127.           Ada? van Egmond, van onbekende herkomst, geb. ca. 1230, overl. 20-1-1297

1136.           Claes Oem, regeerder van de stad Dordrecht, geb. ca. 1200, lid van de wethouderschap in de tijd dat de stad met muren werd versterkt, tr. ca. 1230:

1137.           Katharina Gijssensdr. Duyck [Catharina], geb. ca. 1204, tr. Henrick van Waes [voor of na Claes Oem]

1138.           Tideman Vrenck van Ratingen

1536.           Guillaume, Seigneur de Croiselles, geb. ca. 1253, van Croiselles

1538.           Amelis van Amstel, geb. ca. 1253, van Mijnden bij Loosdrecht

1540.           Dirk van Wassenaer, heer van Zanthorst sedert 1223 [Santhorst], geb. 1222 Voorschoten, overl. post 1-5-1295, tr. ante 18-4-1261:

1541.           Ricarda?, geb. 1226 Voorschoten

2048.? Boudijn, overl. ante 21-1-1199

2240.           Philips I van Wassenaar van Duivenvoorde, ridder, geb. 1175 Voorschoten (?), vermeld 1200-1223, vermeld in 1200 onder de getuigen bij het verdrag van graaf Dirk II van Holland met hertog Hendrik I van Brabant, steunde graaf Willem I in de Loonse oorlog in 1204, trad in 1205 op als getuige bij de verkoop van twee hoeven aan de abdij te Rijnsburg en zegelde in 1223 de schenkingsbrief, waarbij de weduwe van graaf Willem I aan de abdij 50 pond Hollands gaf, voor de ziel van haar overleden man, overl. (circa) 1225

2241.           Agnes (van) Persijn, geb. 1176 Monnikendam, uit het geslacht van de heren van Waterland

2250.           Jacob, burggraaf van Leiden

2274.           Gijs Duyk [Gijsen, Duking], zou ridder geweest zijn

2275.           NN van der Mark

3076.           Arend van Amstel [Arent], ridder, heer van Benschop en IJsselstein, overl. voor 1300

3077.           Johanna NN, overl. na 1300

3080.           = 1120 [Dirk I van Wassenaar]

3081.           = 1121 [Bartha]

4096.           NN (van Duvelant)

                   Vader van (1) Boudijn, zie boven, (2) Biggo (van Duivelant / van Duiveland), koopt 21-1-1199 van de graaf van Holland (Dirk VII; MAS), ten behoeve van hemzelf en zijn neven, het land onder Pendrecht, met de tienden, collatierecht en het ambacht, gelegen tussen kerkhof van Pendrecht en het ambacht Katendrecht, met het recht aldaar een kasteel of slot te bouwen en dijken te maken; hij heeft dit kasteel gebouwd, was kruisvaarder op het eiland Rhodos geweest (

4480.           Kerstant (van Wassenaer) [Kersant], drossaard van Holland, vermeld 1167-1189

4481.           Halewin van Leijden

4482.           Jan Persijn [of: Dirk Persijn, borg en getuige van de graaf van Holland 1162-1168, & NN Arnold Spikersdochter, erfdochter van Waterland, zij uit Arnoud Spieker, heer van Waterland, vir clarissimus van Holland, & Imme]

4483.           NN Simonsdr.

4550.           graaf van der Mark

6152.           Gijsbrecht II van Amstel, vermeld 1200-1230, heer van Amstel 1222-, ridder 1224, ministeriaal 1212, bezat Amstelland, Muiden, Weesp, Diemen en Naardingerland, steunde Aleid van Holland tegen graaf Willem, overl. voor 1235, tr. ca. 1210:

6153.           Bertrande van IJsselsteijn, erfdochter van de heerlijkheid IJsselsteijn

8960.           Doede van Voorhout

12304.         Engelbrecht van Amstel

12306.         Jan, heer van IJsselsteijn

24608.         Gijsbrecht I van Amstel [Gijsbert], vermeld 1169-1188, ministeriaal van de bisschop van Utrecht 1176-1188

49216.         Egbert van Amstel, ministeriaal van de bisschop van Utrecht 1156, vermeld 1131-1172, werd in de ban gedaan, maar verzoende zich – waarschijnlijk in 1169 – met bisschop Godfried van Renen en ontving het erfelijk meierambt van Amstelland, waar hij gepretendeerd had zekere inkomsten en rechten van de bisschop in  leen te hebben

49217.         (Badeloch?) van Muiden

98432.?        Wolfger van Amstel, ministeriaal van de bisschop van Utrecht, schout van Amstelland, vermeld 1105-1126

98434.         Gijsbert, schout van Muiden, vermeld 1119

bronnen

(ik heb nog niet alle bronnen gecheckt)

•                  Familie Van der Does: ARA Archief Huis Offem nr. 373

•                  Van der Does: http://www.familysearch.com

•                  Brien Cornelisz.: Nederlandsche Leeuw 1959: 51, G. van Nierkerken, 'Dirk Godschalksz., rentmeester-generaal van Noord-Holland', Ons Voorgeslacht, 353 (1985), 413-418

•                  Corstiaan Goud: Ons Voorgeslacht 1990: 447, Ons Voorgeslacht 1984: 124

•                  Van Slingeland: http://home01.wxs.nl.~knaap060/knapen.htm; ir. C. Sigmond, ‘De geslachten Van Slingeland(t) in Dordrecht en het baljuwschap Zuid-Holland in de 14de en 15de eeuw’, De Nederlandsche Leeuw, 2001, 521-580; Ons Voorgeslacht 1985: 414

•                  Catharina van Drongelen uit Jan van Heusden: J. P. de Man, ‘De genealogie van Slingelandt in het Nederlands adelsboek’, De Nederlandsche Leeuw, 1951

•                  de rechtszaak tegen Frans van Bodegom in 1622: Vonnisboek Spijkenisse 1895 VIII uit 1622

•                  voorgeslacht Dirk III van Wassenaaar: Kwartierstatenboek Prometheus II, Delft, 1992: kwartierstaat Kwekel: 231ff.